Tekort huishoudelijke hulpen geen gevolg van aanbesteding

HARDERWIJK Het tekort aan medewerkers die hulp in de huishouding kunnen bieden is een landelijk probleem en geen gevolg van de aanbesteding van de huishoudelijke hulp die in 2021 in de regio Noord-Veluwe heeft plaatsgevonden. Dat stelt het college van burgemeester en wethouders in antwoord op vragen van de fracties van PvdA en D66.

Het gaat om een landelijk arbeidsprobleem. Voorheen werd dat vooral zichtbaar in de vakantieperiodes (kerst en zomer) maar sinds 2018 is het een uitdaging om het hele jaar voldoende capaciteit beschikbaar te hebben. Het heeft ook te maken met de vergrijzing van de bevolking en de groei van het aantal inwoners dat langer thuis woont. Ook wordt er steeds vaker een beroep op hulp in het huishouden gedaan, onder meer als gevolg van de invoering van een abonnementstarief. Ook is er sprake van een algemeen tekort op de arbeidsmarkt aan personeel en heeft ook corona een rol gespeeld.

Van de veertien aanbieders hebben er tien aangegeven dat zij voor een bepaalde periode geen ruimte hebben om nieuwe klanten aan te nemen. Bestaande klanten ontvangen zo veel mogelijk hun vertrouwde hulp, tenzij die uitvalt. In dat geval wordt gezocht naar vervangers al zijn die niet altijd te vinden. De afspraak is dat aanbieders met de klanten afspraken maken om de vinger aan de pols te houden. En er alles aan doen nieuwe medewerkers aan te trekken. Urgente situaties worden direct opgepakt. Bij nieuwe klanten wordt een beroep gedaan op de eigen kracht en het netwerk van de klant.

In 2021 zijn ongeveer 20 tot 25 klanten de dupe geworden van een knelpunt in de periode van februari tot en met oktober. Sindsdien is er minimale ruimte bij aanbieders. De hulp werd uitgesteld wanneer dit uitstelbaar was. Wanneer hulp noodzakelijk was, werd het met voorrang door de aanbieder ingezet. Ook zijn er in overleg klanten overgezet naar een andere aanbieder die wel ruimte had voor nieuwe klanten. Het is wel zo dat de klant zelf kiest al dan niet te wachten tot er hulp beschikbaar is.

Binnen de gemeente Harderwijk zijn er 1.389 bewoners met een indicatie voor huishoudelijke hulp. Het aantal mensen dat met knelpunten te maken heeft gekregen betekent 1,8 procent op het totale aantal klanten. Eén van de problemen is dat door het abrupt opheffen van de eerste lockdown in 2021 de nieuwe geworven medewerkers massaal vertrokken. De besmettingen en quarantaine maatregelen zorgen er bovendien voor dat medewerkers plotseling niet inzetbaar waren en op op korte termijn geen vervanging beschikbaar was.

Gewerkt wordt met de aanbieders om tot een gezamenlijke oplossing van de problemen te komen die zich voordoen. Het college is het met beide partijen eens dat het onwenselijk is dat cliënten tijdelijk geen huishoudelijk hulp krijgen. Om tot een goede zorg te komen zijn er criteria opgesteld om de urgentie van cliënten te bepalen die een beroep doen op huishoudelijke hulp. Zoals levensverwachting, urgent probleem bij maaltijdbereiding en de aanwezigheid van kinderen onder de twaalf jaar. Ook telt mee wanneer iemand zonder hulp niet meer thuis kan blijven wonen.

Wijnand Kooijmans