Dominee Johan het Lam neemt afscheid van Bethelkerk: ‘De kudde gaat door zonder mij’

HARDERWIJK Zeventien jaar was Johan het Lam (66) predikant van de Hervormde gemeente Bethelkerk. Zondag leidde hij zijn laatste kerkdienst en was er een emotioneel afscheid van de gemeente. „Ik ben geen herder, maar een herdershond. De kudde gaat verder zonder mij.”

Johan het Lam was predikant van de Hervormde gemeente Wezep-Hattemerbroek toen hij in 2005 werd uitgenodigd voor een aanstelling bij de Bethelkerk. „Ik was hier geregeld geweest, maar vond dat ik niet weg kon bij mijn oude gemeente. Toen ze driekwart jaar later weer terug kwamen, hadden mijn vrouw Tineke en ik de overtuiging dat we het niet konden weigeren.”

In maart 2005 begon hij als dominee in Harderwijk en kwam te wonen in de naastgelegen pastorie in de wijk Wittenhagen. „Ik merkte al snel dat mensen mij vertrouwden, maar had nogal wat andere ideeën dan ze gewend waren. Een toga wilde ik niet meer aantrekken, daar had ik 18 jaar in gezweet. Ik wilde voortaan in een pak gaan preken. Er was alleen een orgel en ik vond het ook belangrijk dat er een piano en andere muziekinstrumenten zouden zijn. Bij het avondmaal elkaar het brood en de wijn aangeven en elkaar aankijken. Ook daar moesten ze aan wennen. Mensen kunnen in de kerk om een gebed vragen, ook als ik iemand vergeten ben. Het ging mij om verbondenheid en ik wilde wat meer spontaniteit en vrijheid omdat God kan werken in mensen. De grote beslissingen overlegde ik met de kerkenraad, maar ik deed ook weleens wat spontaan. Ik wilde er wel altijd over praten. Dan word je het niet altijd eens maar er was wel begrip.”

Het Lam zag zich niet als de baas van de kerk, maar wilde wel altijd duidelijk en dienend zijn. „Ik ben gekomen om de waarheid eerlijk te vertellen. Zo staat het in de Bijbel en zo moeten we het doen. Jongeren van 16 vroegen ook om die duidelijkheid.” In de coronatijd zag hij meer initiatief en verantwoordelijkheid ontstaan. „Mensen zochten ouderen op om een bloemetje of soep te brengen. Of ze stonden klaar om muziek te spelen in de dienst, wat eerder niet zo was. Jongeren organiseerden hun eigen openluchtdienst. Er wordt meer samen gedaan. Dat is goud waard en daar ben ik dankbaar voor. Het is een mooie gemeente. Niet zo groot, het aantal van 250 tot 300 voor de ochtenddienst wordt na corona nog niet gehaald. De gemeente is ook wat vergrijzend. Ouderen zijn voorzichtiger, anderen zijn het ritme kwijt.”

Afgelopen week heeft hij afscheid genomen. De voorlaatste zondag met het avondmaal kwamen alle gemeenteleden langs hem heen. Dat gaf emotie. De ouderen zijn uitgenodigd voor een middag in de kerk. „Met hun levens heb ik het meest te maken gehad.’’ De kerkenraad en tot slot de gemeente zegde hij vaarwel. „De kudde gaat door zonder mij. Ik ben de herdershond en de herder Jezus heeft gezegd dat ik nu moet gaan. Het werk en de mensen ga ik missen. Ik blijf vluchtelingen helpen en de Roma opzoeken in Servië. Ik woon nog een maand in de pastorie en daarna verhuizen we naar Wezep. Ik was graag in Harderwijk gebleven, maar dat lukte op de woningmarkt helaas niet.”

Marco Jansen