Bekende dak- en thuisloze overleden

HARDERWIJK Bas Bruikman, een bekende plaatselijke dak- en thuisloze, is overleden.

Mieneke Braakman 

Velen kennen hem, staande voor de supermarkt. Lange grijze paardenstaart, met in zijn handen de Daklozenkrant. Hij vroeg nooit om er een te kopen, maar begroette het winkelend publiek slechts vriendelijk. ,,Ik wil niet opdringerig zijn’’, zei hij altijd.  Velen kochten de Daklozenkrant van Bas. Hij was er best trots op, dat hij als enige een vergunning had om de Daklozenkrant in Harderwijk te verkopen. Toen hij op aandringen van anderen eens een uitkering aanvroeg, moest hij van de Sociale Dienst stoppen met de krantenverkoop. Het was niet te controleren hoeveel kranten hij verkocht en hoeveel fooi hij kreeg. Korte tijd was er dan geen Daklozenkrant. Maar hij kon het niet laten: ,,Dan maar geen uitkering.’’ zei hij. Zo wisselden periodes met en zonder uitkering elkaar af.

Bas was al lang dak- of thuisloos, maar verveelde zich nooit. Hij was belezen, ontwikkeld en zocht geregeld de confrontatie met beleidsmakers. Hij kon verontwaardigd het ‘recht gaan halen’ van  minder bedeelden en wilde dan van alles regelen om hen te helpen. Ook had hij er twee jaar geleden  bijna een dagtaak aan om de regels en leefomstandigheden bij nachtopvang Iriszorg aan te vechten. Samen met mede-dakloze Bert had hij een uitvalsbasis in de lounge van de bibliotheek gekozen, met uitzicht op de hal van het stadhuis. Hier, dichtbij de koffieautomaat, internetverbinding en kantoorapparatuur,  plozen zij dagelijks wetten, regelgeving en raadsbesluiten uit, schoten voorbijlopende politici en ambtenaren aan, stelden brieven en bezwaarschriften op en voerden gesprekken. En niet zonder succes: Iriszorg beloofde meer naar de individuele dakloze en diens mogelijkheden en behoeften te kijken.

Bas was voorstander van het legaliseren van drugs. ,,Dan haal je het uit de criminaliteit weg en dat scheelt de overheid ook veel geld’’, argumenteerde hij. Zelf was hij ook gebruiker en kwam daar openlijk voor uit. Hij werd soms gekscherend ‘Bas Gebruikman’ genoemd. Menigeen verwonderde zich, dat Bas zo sterk en gezond was. ,,Ik ben inderdaad een uitzondering, velen verliezen de controle over hun gebruik’’, zei hij.

De laatste weken begon hij echter warrig te praten. Een hersentumor is hem fataal geworden. Bas werd 62 jaar.