Slachtoffer toeslagenaffaire ‘levensgeluk ontnomen’

HARDERWIJK Onder alle slachtoffers van de Toeslagenaffaire, zijn ook enkele plaatsgenoten, waaronder Willeke Schaap. Na jarenlang, begint ze de schaamte voorbij te raken. ,,Gelukkig heb ik mijn woning en mijn kinderen nog.’’ Maar daar is ook alles mee gezegd.

Mieneke Braakman

In 2009 kreeg de toen 39-jarige Willeke Schaap een woning in Harderwijk toegewezen. Ze was haar gewelddadige relatie in Rotterdam ontvlucht en dacht hier een nieuw  leven te kunnen beginnen met haar twee kleine kinderen. Maar niets bleek minder waar. Door de druk vanuit de gemeente om te werken, de daarmee samenhangende noodzakelijke kinderopvang, grote schulden, volgen twaalf jaar van ellende.

,,Ik moest van de gemeente al snel werk zoeken en kinderopvang regelen. Dit bleek de eerste stap naar jaren vol financiële ellende. Willeke kreeg te maken met oplopende schulden, afsluiting van gas en stroom, psychische instorting en een herseninfarct.  Toenemende twijfels aan zichzelf, schaamte, en bovenal:  angst om haar woning en daarmee haar kinderen kwijt te raken, volgden elkaar op.  ,,Na vier maanden vond de gemeente mijn kinderdagverblijf te duur en moest ik andere opvang zoeken, dus dat heb ik gedaan. Ik kreeg opvangtoeslag van de belastingdienst. Toen kwam daar de beruchte ‘Bulgarenfraude’, waarbij grootschalige misbruik van de kinderopvangtoeslag aan het licht kwam. Het gevolg: de Belastingdienst ging strenger controleren. Om verschillende redenen, werd de toeslag dan weer stopgezet, en maanden later weer opgestart. Er ontstond een wirwar van brieven, niet ontvangen antwoorden enzovoorts. Het ontbreken van een registratienummer  van de kinderopvang, dan weer een niet geldige kinderopvang, het waren redenen voor de Belastingdienst om mijn toeslag terug te vorderen. Ze namen uiteindelijk al  mijn toeslagen in, van huurtoeslag tot zorgtoeslag en tot kindgebonden budget, in.  Ik kwam onder het uitkeringsniveau uit.’’ 

TWIJFELS Willeke begon sterk aan zichzelf te twijfelen. ,,Ik zou het wel fout hebben gedaan. De belasting heeft toch altijd gelijk?’’ dacht ik.  ,,Aan de gemeente vertelde ik dat ik was gestopt met mijn traject naar werk,  dat dit met mijn verleden had te maken. Dat ik zoveel schulden had, durfde ik niet te vertellen. De schaamte was te groot. Ook was ik bang mijn kinderen kwijt te raken.’’ Ze raakte overspannen en kreeg een herseninfarct. ,,Mijn ouders en ja, zelfs mijn gewelddadige ex moest ik noodgedwongen geld vragen, om te overleven. Ik kwam weer in mijn oude situatie terecht.’’ Toen zij werd afgesloten van stroom en gas, regelde hij een noodaggregaat. ,,Die maakte veel lawaai en raakte in brand, en daarbij mijn hele tuin.  Ik schaamde me zo voor de buren. ’’

Uwoon vertelde ze wel van haar situatie. ,,Ik kon de huur ook niet meer betalen. Uwoon had begrip en geduld. Daar ben ik dankbaar voor. Anders was ik mijn woning kwijtgeraakt, en daarmee mijn kinderen.’’ Via die weg moest ze bij Stimenz trajecten ‘omgaan met geld’ doen en werd een schuldregeling getroffen. ,,Na een jaar kon ik mijn scholing en stage weer oppakken. Maar de belastingdienst vond hun uurtarief te hoog en er kwamen weer nieuwe schulden. Een boekhouder die ik meenam naar de belasting, kwam er ook niet uit.’’ 

WETHOUDER Nadat Willeke hoorde over de Toeslagenaffaire, riep ze verbaasd: ,,Dat gaat over mij!’’ Ze heeft een bedrag terug gehad. ,,Maar niet genoeg om alle schulden te betalen.’’ 

Inmiddels werkt Willeke bij de Thuiszorg. ,,Eigenlijk voel ik mij nog helemaal niet instaat om te werken. Maar ja, ik moet wel hè?  Wethouder Gert Jan van Noort hoorde mijn verhaal aan en zei: ‘Ze hebben je je levensgeluk ontnomen’.  Hij vroeg of de gemeente iets kon doen. Ik zei: ‘ik zou niet weten wat’. Eigenlijk moet mijn huis opgeknapt worden. Maar ja, ik vraag eenmaal niet snel om hulp.’’